* گیاه کینوا چیست؟ (Quinoa)
کینوا گیاهی است با نام علمی(Chenopodium quinoa willd) گياهي یكساله، دو لپه و از خانواده تاج خروس و زیر خانواده اسفناج است که معمولا به منظور محصول دانه كشت میشود. ولي از برگهاي جوان آن هم به عنوان سبزي تازه و يا پخته استفاده ميشود. این گیاه بومی کشورهای آمریکای جنوبی مانند بولیوی، شیلی و پرو است که طي 5000 سال به طور مداوم مورد تغذيه مردم این مناطق بوده به طوریکه در سال 2003 بولیوی و پرو از بزرگترین صادر کنندگان کینوا بودند.
خاویار گیاهی
کینوا که به آن “خاویار گیاهی” و” برنج اینکا” نیز گفته میشود. نام دانهای خوراکی است که شبیه غلات است و همچو آنان پخته و مصرف میشود. ولی از خانواده غلات نیست بلکه يك شبه غله باارزش غذايي بالاست كه كم حجم و بسيار خوش هضم است. و يك منبع غني از پروتئين، آهن، منيزيم، فيبر، فسفر و ویتامين B6ميباشد. به طوريكه در كشورهاي آمريكاي جنوبي به خاويار سبز نیز معروف است. و همچنین اهميت غذایي کینوا مربوط به تركيب كامل اسيد آمينه، كلسيم، فسفر، آهن بالا و سديم پائين است. پروتئين كينوا از نظر کمي و کيفي بهتر از سایر دانههای متداول غلات است و تعادل اسيد آمينههاي مطلوبتري براي تغذيه انسان و دام نسبت به گندم دارد.
کینوا و پروتین
کینوا سرشار از مواد پروتئینی میباشد و همه 9 اسید آمینهی ضروری بدن را تامین میکند. از طرفی منبع غنی از لیزین و آهن است که برای ترمیم بافت و عضلات مورد نیاز است از این جهت این گیاه بسیار مورد توجه ورزشکاران بخصوص بدنسازان قرار دارد. چرا که کالری بسیار کمی نیز دارد. تحقیقات نشان می دهد
مصرف پروتئین، قبل از تمرین نه تنها به افزایش توده عضلانی بدون چربی کمک میکند. بلکه به طور همزمان توده چربی را کاهش خواهد داد. کار پروتئین با افزایش سوخت و ساز به پایان نمیرسد بلکه سبب کاهش چشمگیر اشتها میشود. یعنی به صورت خودکار کالری کمتری دریافت میکنید و در نتیجه موجب کاهش وزن نیز میشود. کالری مقدار انرژی موجود در مواد غذایی را نشان میدهد. از این رو در بسیاری از برنامههای غذایی که قصدشان کاهش وزن است. اصلیترین کاری که انجام میشود حذف کالریهای اضافه است. توجه داشته باشید. که100 گرم کینوا حاوی حدود120کالری است. بنابر این کینوا، یکی از مناسبترین منابع غذایی برای ورزشکاران و افرادی است که قصد لاغری دارند.
کینوا به عنوان غذایی بدون گلوتن، یک گیاه دارویی هم محسوب میگردد. گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار وجود دارد. و برای افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند. ایجاد حساسیت میکند. زمانیکه فرد مبتلا گلوتن دریافت میکند، سیستم ایمنی او فعال میشود و به سلولهای روده حمله میکند. این امر منجر به آسیب سطح جذبی روده شده. و در نتیجه بدن قادر نخواهد بود. مواد مغذی مانند: چربی، پروتئین، کربوهیدرات، ویتامینها و مواد معدنی را جذب کند. از این رو میتوان از کینوا به عنوان درمان برای این بیماری استفاده کرد.
کاشت کینوا
کینوا گیاهی بسیار سخت و مقاوم است. و برای رشد به شرایط آب و هوایی خاصی نیاز ندارد و میتواند در شرایط بیآبی و حتی خاک شور نیز رشد کند. امروزه کاشت کینوا یکی از راهکارهای مناسب برای بیابانزدایی است. همچنین کینوا یک گیاه خود گرده افشان است و طول دوره رشد آن در ژنوتیپ های مختلف بین 85 تا 182است. کینوا در طبیعت اغلب به رنگ های سفید، قرمز، سیاه، کرم، صورتی، طوسی، خاکستری، نارنجی، بنفش، زرد و سرمهای یافت میشود.
FAO
سازمان ملل متحد و FAO با توجه ویژگیهای این گیاه، مواد مغذی بالا، سازگاري بالا با محيطهاي زراعي_زيستي مختلف، كاربرد آن براي مقابله با گرسنگي و سوءتغذيه، ارزش روز افزون اقتصادی آن و توانایی ایجاد امنیت غذایی در سرتاسر دنیا، سال ۲۰۱۳ را «سال بینالمللی کینوا» نامگذاریکردند.
* ارزش تغذیهای کینوا
kcl | 370 | Energy |
g | 63 | Carbohydrate |
g | 13.5 | protein |
g | 8 | Fat |
g | 0 | Sugar |
ppm | 10.23 | Iron |
ppm | 26.20 | Zinc |
ppm | 2056.7 | Phosphorus |
ppm | 8.61 | Vitamin B6 |
% | 0.09 | Fiber |
% | 0.035 | Calcium |
% | 0.15 | Magnesium |
% | 0.42 | Potassium |
* کینوا سفید، سیاه و قرمز چه تفاوتهایی باهم دارند؟
انواع کینوا دانههای یکسانی هستند و تفاوت کینوا سفید، قرمز و سیاه از نظر مواد مغذی نیز اندک است ولی در طعم، بافت و زمان پخت متفاوت هستند.
کینوا سفید ظریفترین و سبکترین بافت را دارد و در واقع بیشتر از بقیه در دسترس است و یک رنگ مایل به زرد دارد که به آن “کینوا طلایی” هم گفته میشود که بعد از پخت پف میکند و نرمتر از انواع دیگر کینوا است و به مقدار خیلی کم طمع تلخی در آن حس میشود.
کینوا سیاه پوسته ضخیمتری نسبت به کینوا سفید دارد و کمی شیرین مزهتر از کینوا سفید است و رنگ و ظاهر خود را بعد از پخته شدن حفظ میکند.
کینوا قرمز بعد از پخت به رنگ قهوهای دیده میشود و کمی شیرینتر است و بافت آن هنگام جویدن بیشتر حس میشود و تا حدودی از نظر طعم و بو شبیه فندق است.